درمان دیابت نوع 2 با داروی آسم
5 ژوئیه 2017- محققان اعلام کردند که در یک کارآزمایی تصادفی دوسوکور، کنترل شده با پلاسبو، پس از 12هفته مصرف داروی ضد آسم، مقدار قند خون گروهی از بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 ازنظر بالینی بطور قابل توجهی کاهش یافت، نتایج این تحقیق درمجله‌ی Cell Metabolism منتشر شد.
گروهی از محققان دانشکده‌ی پزشکی دانشگاه کالیفرنیا و میشیگان، به رهبری پرفسور Alan Saltiel از دانشگاه کالیفرنیا و دکتر Elif Oral از دانشگاه میشیگان با همکاری محققان موسسه ی علوم بیولوژی Salk، یک امضای مولکولی را در بیمارانی که به داروی amlexanox پاسخ می‌دادند، شناسایی کردند. این دارو یک ماده ی ضدالتهاب و ضد آلرژی است که برای درمان بیماران مبتلا به آسم در دهه‌ی 80 میلادی در ژاپن تولید گردید. این کشف هم اکنون آماده‌ی عرضه‌ی کلینیکی نیست اما نشان دهنده‌ی یک روش جدید بالینی برای درمان دیابت نوع 2 می‌باشد.
پرفسور Saltiel گفت: گروهی از افراد تحت درمان با این دارو به آن پاسخ مثبت داده و گروهی هیچ پاسخی به دارو ندادند. برای کشف علت این تفاوت، ما به تجزیه و تحلیل مولکولی سلولهای چربی گرفته شده از بیماران در ابتدا و انتهای مطالعه پرداختیم. در گروه پاسخگو در ابتدای تحقیق، میزان التهاب در سلولهای چربی بالاتر از گروه غیرپاسخگو بود که بیانگر چیزی درباره‌ی التهاب است که فرد را مستعد دیابت کرده است، آنچه واقعاً جالب توجه بود تغییر بیش از 1100 ژن بود که به طور انحصاری در گروه پاسخگو رخ داده بود.
داروی amlexanox، مهار کننده‌ی دو آنزیم IKKi و TBK1 است. در مطالعات قبلی پرفسور Saltiel و همکارانش مشخص گردید که این دو آنزیم درموشهای چاق سبب کاهش مصرف انرژی یا کاهش کالری سوزانده شده، می‌گردند.
این نتایج آنها را به جستجوی مهار کننده‌هایی برای این دو آنزیم از طریق بررسی کتابخانه‌ای متشکل از 150 هزار ماده‌ی شیمیایی تشویق کرد. آنها داروی amlexanox را در میان این مواد یافتند. استفاده از این ماده برای موشهای چاق موجب کاهش وزن آنها، افزایش حساسیت آنها به انسولین و بهبود بیماری دیابت و کبد چرب در آنها گردید.
آزمایش این دارو بر روی انسان نشان داد تغییرات ژنی که در مدل موش رخ داده است، در گروه انسانهای پاسخگو نیز رخ می‌دهد. مقدار قند خون بیماران در این کارآزمایی بالینی با تغییر ژنهایی که در مصرف انرژی دخالت داشتند، کاهش یافت.
اثبات این موضوع با انجام یک آزمایش ایمنی که گروه دارو و پلاسبوی آن مشخص بود، بر روی 6 فرد آغاز شد و بدنبال آن یک کارآزمایی کنترل شده بر روی 42 بیمار چاق مبتلا به دیابت نوع 2 صورت گرفت. نیمی از این افراد بطور تصادفی در گروه پلاسبو و نیمی دیگر برای مدت 3 ماه تحت درمان با داروی amlexanox قرار گرفتند.
قندخون، حساسیت به انسولین، وزن و چربی کبدی این افراد در ابتدا و انتهای آزمایش اندازه‌گیری شد. یک بیوپسی از سلولهای چربی از هر یک از بیماران قبل و بعد از کارآزمایی برای بررسی تغییرات در بیان ژن‌ها صورت گرفت.
دکتر Saltiel گفت: بخش مهیج این کار اینست که ما داروی جدیدی را آزمایش کردیم که پیش از این در زمینه ی دیابت مورد مطالعه قرار نگرفته بود، بنابراین یک مکانیسم جدید برای دیابت و کبد چرب یافته‌ایم که امیدوار کننده است اما هنوز سوالات زیادی پاسخ داده نشده، باقیمانده‌اند.
در میان آنها به این سوالات می‌توان اشاره کرد: کدامیک از تغییرات ژنی مهمترین هدف هستند؟ چه دوزی از دارو برای اینکار مناسب است؟ چه موقع از روز باید این دارو مصرف شود؟ دارو باید چند بار در روز مصرف شود؟ چه ترکیبات دارویی دیگر می‌توانند همزمان با amlexanoxاستفاده شوند؟ آیا می‌توان درصد افراد پاسخ دهنده را افزایش داد؟ آیا تأثیرات مفید این دارو برای مدت طولانی ادامه خواهد یافت؟
یک سوم از افراد در گروه تحت درمان در کارآزمایی دوسوکور به دارو پاسخ دادند. درمیان این افراد بیماری کسانی که به بیماری کبد چرب غیر الکلی مبتلا بودند، نیز بهبود یافت. پرفسور Saltiel و همکارانش در حال بررسی‌های عمیق‌تر بر روی تغییرات ژنی هستند تا در مورد مهمترین ژنهایی که بر روی چربی کبد تأثیر می‌گذارند یا ژنهایی که تغییرات آنها سبب بهبود قندخون و غیرو می‌شود، اطلاعات بیشتری بدست آورند، او قصد دارد با همکاری محققان دانشگاه میشیگان یک کارآزمایی بالینی جدید انسانی را آغاز کند.
Saltiel می‌گوید: ما قصد داریم مطالعه‌ی جدیدی را برای بررسی بیمارانی که احتمالاً به دارو پاسخ می‌دهند بر اساس میزان التهاب زمینه‌ای آنها انجام دهیم، درمطالعه‌ی دوم به بررسی ترکیب این دارو یا سایر داروهایی که فکر می‌کنیم موثرخواهند بود، می‌پردازیم.
منبع و سایت خبر:
Cell Metabolism, 2017; 26 (1): 157 DOI: 10.1016/j.cmet.2017.06.006
www.sciencedaily.com/releases/2017/07/170705123219.htm